Dit artikel gaat over het verschijnsel burn-out. Wat is dat precies, hoe herken die en het meest belangrijke is, hoe je die voorkomt? Op die vragen gaan we hier in.
Wat is een burn-out?
Burn-out is een woord dat we ook in het Nederlands gebruiken. Het is Engels en je zou dat kunnen vertalen met afgebrand; bij een burn-out voel je je afgebrand. Dat betekent dat je nog maar weinig kunt presteren of zelfs helemaal niet meer. We werken beter als we onder enige druk staan, met de nadruk op enige. Zolang we regelmatig kunnen ontspannen, is er daar niets mis mee. Maar veel druk, waar ook nog eens spanning vanuit de privésituatie kan bijkomen, kan iemand teveel worden. We gebruiken ook het woord overspannenheid, maar met een burn-out wordt een gesteldheid bedoeld, die iemand dwingt om gedurende lange tijd te stoppen met werken. Dan heb je jaren lang teveel van jezelf gevergd. Even opladen is er niet meer bij. Burn-out is dus een graad erger dan overspannenheid.
Hoe herken je een burn-out?
Je kunt een (aankomende) burn-out herkennen aan de volgende verschijnselen:
- Je voelt je moe en produceert weinig.
- Je hebt last van concentratieverlies en wordt vergeetachtig.
- Je wordt door de werkdruk alsmaar sarcastischer en je hebt de nodige moeite met het meegaan met veranderingen.
- De ontevredenheid neemt toe en je bent snel geïrriteerd.
- Je meldt je frequenter ziek, je lichamelijke klachten nemen toe en een bezoek aan een arts levert niet echt verbetering op.
- Je hebt geruime tijd nodig om na het werk te herstellen, dat kan zelfs een heel weekend nemen.
- Je slaapt slecht.
- Je kunt niet goed tegen drukte en herrie.
- Je voelt je gejaagd.
Zoals we al eerder aangaven, hebben we het hier over verschijnselen die al geruime tijd duren.
Burn-out voorkomen
Om een burn-out te voorkomen, is het heel belangrijk om naar je lichaam te luisten. We hebben het al gehad over de verschijnselen van een burn-out. Als je er diverse aan jezelf herkent en ze worden chronisch, dat is het zaak om een stap op de plaats te maken. Herkennen en erkennen betekenen niet hetzelfde, en die realisering is heel belangrijk. Stop je aankomende burn-out niet weg, maar praat er op je werk over. Ook de werkgever is gebaat bij jouw gezondheid. Zoek naar mogelijkheden om de druk te verminderen. Wellicht kan je functie op het werk worden aangepast. Als het een kwestie is van bijscholing door veranderingen in het werk, dan dient dat tijdig te worden opgepakt. Er bestaan genoeg succesverhalen van omscholing, waaruit blijkt dat die een goede optie kan zijn. Neem ook in je privésituatie niet teveel hooi op je vork. Doe dingen die je ontspannen. Neem tijd voor jezelf. Sporten is een goed idee, maar dan wel een sport die je geestelijk ontspant. Probeer je niet altijd te bewijzen.
